De tragische dood van de 13-jarige Joni uit Schiedam heeft veel emoties en vragen opgeroepen. Het blijkt dat de verdachte, ook 13 jaar oud, volgens de wet niet als volwassene berecht kan worden, ondanks het verzoek van de familie van Joni.

Fatale steekpartij Schiedam

Joni werd op zondag doodgestoken in het Fjorddal in Schiedam. Het incident wordt mogelijk verklaard door een wraakactie van de verdachte, die zich schuldig zou voelen over een mislukte straatroof die twee weken eerder plaatsvond. Bij die overval werd een 65-jarige vrouw neergestoken. Volgens een bron dicht bij het onderzoek zou de verdachte Joni naar het bos hebben gelokt en hem daar vervolgens hebben doodgestoken. De advocaat van de verdachte zegt echter dat zijn cliënt een andere versie van de gebeurtenissen heeft.

Onderscheiding tussen berechting 

De wet in Nederland onderscheidt zich duidelijk tussen de berechting van volwassenen en minderjarigen. Minderjarigen worden, tenzij in uitzonderlijke gevallen, niet volgens het volwassenenrecht berecht. De wet voor minderjarigen is speciaal ontworpen voor jongeren die vaak nog niet volledig in staat zijn de gevolgen van hun daden in te schatten.

Reactie van familie

De oom van Joni had gehoopt dat de verdachte als volwassene zou worden berecht, maar dat is niet mogelijk. In Nederland geldt voor minderjarigen het jeugdrecht, wat betekent dat zij vooral worden gestraft met het oog op opvoeding en rehabilitatie. In uitzonderlijke gevallen kunnen 16- en 17-jarigen wel volgens het volwassenenrecht worden berecht, maar dit gebeurt zelden.

Mariëlle Bruning, hoogleraar jeugdrecht aan de Universiteit Leiden, benadrukt het belang van het jeugdrecht, waarbij het doel is om jongeren een tweede kans te geven. "Kinderen kunnen vaak de gevolgen van hun daden niet overzien," legt Bruning uit. "Het strafrecht voor jongeren richt zich daarom vooral op begeleiding en behandeling, zoals gedragsinterventies of familietherapie. Dit is effectiever dan straf in een gevangenis, waar jongeren in contact kunnen komen met volwassenen die voor zwaardere misdrijven vastzitten."

In Nederland is de maximale straf voor een minderjarige onder de 16 jaar één jaar jeugddetentie. Voor 16- en 17-jarigen is dat twee jaar. Daarnaast bestaat de mogelijkheid voor jeugd-tbs (de PIJ-maatregel), waarbij jongeren in een speciale inrichting worden behandeld. Deze behandeling kan maximaal zeven jaar duren en kan later omgezet worden in een tbs-behandeling. De minimumleeftijd voor strafrechtelijke berechting in Nederland is 12 jaar. Het Kinderrechtencomité van de Verenigde Naties vindt deze leeftijd te laag en adviseert een minimumleeftijd van 14 jaar.