De PVV stelt de Tweede Kamer opnieuw voor om koning Willem-Alexander te vragen af te zien van de salarisverhoging die hij voor dit jaar heeft gekregen. Dat zegt Kamerlid Marco Deen tijdens de behandeling van de begroting van het ministerie van Algemene Zaken.

PVV-leider Geert Wilders deed vorig jaar tijdens de Algemene Politieke Beschouwingen dezelfde oproep, maar zijn motie kreeg toen geen steun van een meerderheid. Nu de politieke verhoudingen in de Kamer flink zijn opgeschud - de PVV is zelf de grootste partij geworden met 37 zetels - doet de partij een nieuwe poging.

Belastingvrijstelling op de schop

De PVV schaart zich ook achter een voorstel van D66 om een einde te maken aan de belastingvrijstelling voor de Oranjes. Die ongelijkheid is er volgens Deen voor een belangrijk deel verantwoordelijk voor dat Nederland een "relatief duur koningshuis" heeft vergeleken met andere monarchieën in West-Europa.

Kamermeerderheid

Ook Nieuw Sociaal Contract vindt het "echt niet meer te verdedigen" dat de koning geen belasting betaalt, zegt Kamerlid Nicolien van Vroonhoven. Wat haar betreft worden bijvoorbeeld ook auto's met een AA-kenteken voortaan aangeslagen voor aanschafbelasting (bpm) en motorrijtuigenbelasting. "Daar is geen grondwetswijziging voor nodig, dat zouden we nu al kunnen doen."

Er is al jaren een Kamermeerderheid die vindt dat de leden van het Koninklijk Huis inkomstenbelasting moeten gaan betalen. Maar omdat deze vrijstelling is opgenomen in de grondwet, is daar een tweederdemeerderheid voor nodig in zowel de Eerste als de Tweede Kamer. Omdat die er niet was, legde minister-president Mark Rutte deze wens tot dusver naast zich neer. In de nieuwe Kamer is die meerderheid er waarschijnlijk wel, afgaande op de verkiezingsprogramma's en het vroegere stemgedrag van de partijen.

DENK-fractieleider Stephan van Baarle diende vorig jaar nog een motie in over de kwestie, die werd aangenomen. Hij riep de demissionaire premier op de motie met het oog op de nieuwe politieke verhoudingen alsnog uit te voeren. Hij zou het "een tikkeltje antidemocratisch" vinden als Rutte dat niet doet.

Wat verdient de koning eigenlijk?

De financiële structuur van het Nederlandse koningshuis is opgedeeld in twee hoofdcomponenten: de A- en B-component. De A-component betreft het persoonlijke inkomen van de koning, terwijl de B-component de kosten dekt voor personeel en materieel. Deze structuur zorgt voor een duidelijke scheiding tussen persoonlijke inkomsten en uitgaven voor officiële taken.

In 2024 ontvangt koning Willem-Alexander een A-component van ongeveer 1,1 miljoen euro. Dit bedrag is een directe vergoeding voor zijn rol als staatshoofd en wordt jaarlijks aangepast. Het is goed om op te merken dat deze vergoeding belastingvrij is. De beste man leeft dus letterlijk als een koning.

© ANP