Het is even na middernacht. In een datacenter in Nederland speuren honderden digitale ogen tegelijk het internet af. Niet op zoek naar nieuws, koopjes of video’s, maar naar illegale goksites. Achter de schermen van de Kansspelautoriteit, de toezichthouder op de Nederlandse gokmarkt, draait een stille jacht op online casino’s die zich niet aan de wet houden. Hun geheime wapen? Kunstmatige intelligentie.

AI als digitale speurneus

Sinds de invoering van de Wet Kansspelen op Afstand in 2021 is online gokken legaal in Nederland. Casino's als Carlospin bieden meer dan 5000 online games aan, van slots tot tafelspellen, en aantrekkelijke welkomstbonussen; geen wonder dus dat ze razend populair zijn.

Legale casino's moeten beschikken over een licentie van de Nederlandse Kansspelautoriteit, maar toch blijven tientallen tot honderden illegale sites actief, vaak vanuit het buitenland, met aantrekkelijke bonussen, Nederlandstalige klantenservice en iDEAL als betaaloptie. Voor de gemiddelde gebruiker lijken ze op het eerste gezicht legitiem. En daar schuilt precies het gevaar.

AI-algoritmes van de Kansspelautoriteit scannen dagelijks duizenden websites, forums, social media en zoekresultaten. Ze zijn getraind om signalen te herkennen: trefwoorden als 'online casino zonder Cruks', affiliate links en zelfs taalgebruik dat typisch Nederlands is, maar afkomstig van een internationaal IP-adres.

"Online gokken gaat dag en nacht door, en illegale websites duiken soms in enkele minuten op. Daarom is de inzet van AI onmisbaar geworden. Zonder slimme technologie zouden we achter de feiten aanlopen,” zegt een woordvoerder van de KSA. “Met AI kunnen we sneller, gerichter en effectiever optreden tegen het illegale aanbod.”

“Onze modellen leren constant bij,” legt een data-analist uit. “We voeren ze met voorbeelden van bekende illegale aanbieders en laten ze zoeken naar patronen die overeenkomen. Het mooie is dat de systemen vaak dingen oppikken die voor mensen niet direct zichtbaar zijn, zoals verborgen metadata of serverlocaties.”

Slimme scraping, diepere analyse

Een van de gebruikte methodes is ‘intelligent scraping’; dit betekent het geautomatiseerd doorzoeken van webpagina’s, inclusief verborgen delen van de site. Waar traditionele zoekmachines vooral kijken naar de bovenste lagen, gaan AI-scrapers dieper: ze detecteren bijvoorbeeld of de spellen via een verborgen iframe wordt geladen of dat de site zich richt op Nederlandse feestdagen of sportwedstrijden.

Daarnaast worden zogenaamde ‘honeypot'-accounts gebruikt: nepgebruikers die zich voordoen als gewone gokkers en die via simulaties typisch spelersgedrag vertonen zoals klikken op banners of zich aanmelden voor promoties. Deze accounts worden gevolgd door de algoritmes, die analyseren wat voor aanbod er werkelijk achter zit, en of het gaat om een illegaal casino dat zich actief op Nederlanders richt.

Ook social media wordt gecontroleerd

Op platforms als Telegram, Reddit en zelfs TikTok duiken steeds vaker sluikreclames en links naar illegale goksites op. Hier komt ‘natural language processing’ om de hoek kijken: een vorm van AI die leert hoe mensen communiceren. Door slang, emoji’s of jargon te herkennen, kunnen de algoritmes verdachte berichten signaleren, ook als ze niet letterlijk over gokken spreken.

“Een post als ‘Superwinsten zonder Cruks’ zegt genoeg,” aldus de data-analist. “Voor mensen kan het onopvallend lijken, maar onze systemen herkennen onmiddellijk het patroon van ‘dark marketing’.”

Wat gebeurt er daarna?

Wanneer een AI-systeem een verdachte site detecteert, komt het onderzoeksteam van de Kansspelautoriteit in actie. Medewerkers controleren handmatig of de site zich daadwerkelijk op Nederlandse spelers richt en of er sprake is van illegale activiteiten. Is dat het geval, dan kan de toezichthouder optreden: met boetes, dwangsommen of een verzoek tot blokkade via internetproviders.

In sommige gevallen werken ze samen met buitenlandse toezichthouders of cybersecurityteams. AI maakt het mogelijk snel te schakelen, ook internationaal. “Wat vroeger weken kostte aan handmatig speurwerk, kan nu in enkele uren gebeuren,” zegt de woordvoerder.

Een recent succesvoorbeeld is de aanpak van een internationaal netwerk van goksites dat zich via affiliates op Nederlandse jongeren richtte. Dankzij AI-detectie werd het netwerk binnen een week in kaart gebracht en offline gehaald.

Ethiek en grenzen bij het gebruik van AI

De inzet van AI brengt ook dilemma’s met zich mee. Hoe ver mag een toezichthouder gaan in het scannen van gedrag? Hoe voorkom je dat onschuldige gebruikers, bedrijven of zelfs nieuwswebsites onterecht in het vizier komen? AI-systemen zijn krachtig, maar niet feilloos. Ze herkennen patronen op basis van training en statistiek, maar context kunnen ze niet altijd goed inschatten. Een onschuldige affiliate-website, een blog over pokerstrategieën of een legitieme discussie op een forum kan onbedoeld worden aangemerkt als verdacht. Zeker bij geautomatiseerde scraping bestaat het risico op onterechte signalering.

De Kansspelautoriteit is zich hiervan bewust en benadrukt dat alle AI-toepassingen onder streng toezicht staan van juristen en privacy-experts. “We verzamelen geen persoonsgegevens zonder gegronde reden en houden ons strikt aan de Algemene Verordening Gegevensbescherming,” stelt een woordvoerder. “Bovendien is AI voor ons niet meer dan een hulpmiddel, de uiteindelijke beoordeling ligt altijd bij mensen.”

De toezichthouder sluit niet uit dat er in de toekomst wettelijke kaders nodig zijn die specifieker ingaan op het gebruik van AI bij digitale controle.

Een blik op de toekomst

De strijd tegen illegale goksites is nog lang niet gestreden. Met de opkomst van deepfake advertenties en versleutelde platformen blijft de illegale markt zich razendsnel ontwikkelen. Maar ook de tools van de toezichthouder worden steeds slimmer.

De Ksa experimenteert met voorspellende modellen die op basis van trends kunnen inschatten waar nieuwe illegale sites zullen opduiken, nog vóór ze actief worden. “Het is een digitale wapenwedloop,” zegt de data-analist. “Maar met technologie aan onze kant staan we sterker dan ooit.”