Steeds vaker is de bank de plek waar het gebeurt. “Staying in is the new going out” vat een verschuiving samen die al jaren gaande is: in plaats van de kroeg, club of bioscoop kiezen we massaal voor een avond thuis met streaming, games en (online) spelmomenten. Wat ooit voelde als een uitzondering – een bewuste “lazy night in” – is voor veel mensen de standaard doordeweekse avond geworden, mede door hogere kosten, meer digitale opties en gewoontes die zich tijdens de pandemie hebben vastgezet.

Waar uitgaan draaide om reizen, drukte en impulsaankopen, draait thuisblijven om comfort, controle en een zelf samengestelde mix van entertainment. De huiskamer is niet langer alleen een rustplek, maar een volwaardige entertainmenthub, met de tv als bioscoop, de console als arcadehal en de eettafel als bordspelcafé. De vraag is niet meer óf we thuisblijven, maar wat we kijken, gamen en spelen zodra de laptop van het werk dichtklapt.

Van stapavond naar streamingavond

Een van de grootste verschuivingen is de rol van streaming. Waar de traditionele tv-avond bestond uit zappen tussen zenders, plannen we nu bewust bingesessies met series, films of documentaires op platforms die 24/7 klaarstaan. Doordeweeks wordt een nieuwe aflevering hét gespreksonderwerp op werk of in appgroepen, net zoals vroeger de avond in de club dat was.

Streaming maakt de avond flexibeler: geen vaste uitzendtijden, pauzeknop binnen handbereik en de mogelijkheid om met één klik te wisselen tussen genres. Tegelijk ontstaan nieuwe sociale rituelen, zoals watch parties waarin vrienden synchroon kijken en chatten, ook als ze niet in dezelfde woonkamer zitten. De gedeelde ervaring is nog steeds centraal, maar het decor is verschoven van de dansvloer naar de bank.

Gaming als nieuwe sociale avondbesteding

Naast kijken is gamen een van de pijlers van de thuisavond geworden. Waar videogames ooit vooral werden gezien als tijdverdrijf voor de echte fan, zijn ze nu mainstream, met een enorme variatie aan genres en vormen van online interactie, van casual mobile games tot de professionele esportswereld waar platforms als Esports Insider Nederland de ontwikkelingen op de voet volgen. Op een gemiddelde weekavond spreken vrienden niet meer af bij de bar, maar in een game-lobby of partychat, met headsets als digitale stamtafel.​

Online multiplayergames, co-op adventures en competitieve titels creëren intensieve, gedeelde ervaringen: samen missies voltooien, toernooien spelen of gewoon rondhangen in een virtuele wereld. Daarbij komt de cultuur rondom games – denk aan livestreams op platforms als Twitch en YouTube – waar kijken naar anderen spelen net zo’n onderdeel van de avond kan zijn als zelf gamen. De scheidslijn tussen speler en publiek vervaagt, net zoals de scheidslijn tussen uitgaan en thuisblijven.​

Offline spellen in een online tijd

Opvallend is dat het thuisblijven niet alleen draait om schermen. Bordspellen en tabletop spellen beleven al enkele jaren een opvallende opleving, ook onder jongere doelgroepen. Tijdens de pandemie ontdekten veel huishoudens hoe een spelavond aan de keukentafel structuur en plezier kan geven aan doordeweekse dagen, en die gewoonte is bij velen blijven hangen.​

Moderne bordspellen zijn vaak complexer en thematischer dan de klassieke gezelschapsspellen, waardoor ze aantrekkelijk zijn voor vaste groepen die elkaar regelmatig zien. Een spelavond wordt dan een vast ritueel: snacks op tafel, mobiel weg, de dobbelstenen op het speelbord in plaats van in een casino of kroeg. Voor wie al de hele dag achter een scherm zit, is dat tastbare, langzame spel een tegenwicht voor de snelle digitale prikkels.

Waarom we thuisblijven

Achter de keuze om thuis te blijven schuilen duidelijke motieven. Allereerst is er de financiële realiteit: uit eten gaan, tickets, drankjes en vervoer zijn in veel landen merkbaar duurder geworden, waardoor een avond uit gemakkelijk in de papieren loopt. Thuis biedt dezelfde uren entertainment tegen lagere kosten, zeker wanneer abonnementen en games gedeeld worden met huisgenoten of vrienden.

Daarnaast weegt gemak zwaar mee. Geen reistijd, geen drukke OV-ritten of wachtrijen, geen dresscode of sociale verwachtingen; de drempel om te ontspannen wordt lager. Mensen ervaren meer regie over hun avond: je kiest wie erbij is, welk geluidsniveau prettig is en wanneer het tijd is om af te haken. Voor introverte mensen of wie lange dagen maakt, is dat vaak aantrekkelijker dan een volle bar.

Digitale platforms als nieuwe sociale ruimte

Hoewel thuisblijven soms klinkt als isolatie, laten digitale platforms juist zien hoe sociaal de nieuwe thuisavond kan zijn. Chatservers, gamecommunity's, groepsapps en streamingchats fungeren als moderne huiskamers waarin vrienden en gelijkgestemden elkaar vinden. Men kijkt dezelfde serie, speelt dezelfde game of neemt deel aan hetzelfde online event, ook als men fysiek kilometers uit elkaar zit.

Die gedeelde digitale ervaringen creëren nieuwe vormen van community. Een wekelijkse online gamesessie kan net zo’n vaste afspraak zijn als een sporttraining, en een gezamenlijke binge-avond kan een lijm zijn in vriendschappen of relaties op afstand. In plaats van één fysieke stamkroeg hebben veel mensen meerdere digitale “plekken” waar ze binnenstappen: een Discord-server, een gameguild, een groepschat rond een niche-interesse.

Blijvende trend of tijdelijke fase?

De grote vraag is of “staying in” een blijvende norm wordt of vooral een reactie op een specifieke tijd. Onderzoek naar consumentengedrag na de pandemie wijst erop dat veel thuisgewoontes, zoals streamen en thuis gamen, structureel zijn geworden, ook nu culturele plekken en horeca weer volledig open zijn. Mensen gaan nog wel naar festivals, concerten of uit eten, maar doen dat selectiever en minder vaak, terwijl de doordeweekse avonden grotendeels thuis worden ingevuld.

Daarmee tekent zich een nieuwe balans af. Het fysieke uitgaan verschuift naar “bijzondere gelegenheden”, terwijl de vaste entertainmentbasis in huis ligt. De huiskameravond is niet langer het goedkope alternatief voor de club, maar een volwaardig én gewenst scenario, waarin kijken, gamen en spelen samen de nieuwe doordeweekse vrijetijdscultuur vormen.

De bank als nieuwe dansvloer

De digitalisering van entertainment betekent niet dat clubs, cafés en bioscopen hun waarde verliezen, maar wél dat ze concurrentie hebben gekregen van een veel flexibelere, persoonlijke vorm van uitgaan: thuisblijven. De bank, de console, de speldoos en het streamingabonnement vormen samen een nieuwe “dansvloer”, waarop we zelf bepalen hoe de avond eruitziet en met wie we die delen.

Wat we op een doorsnee weekavond kijken, gamen en spelen, zegt veel over hoe we ontspanning, verbinding en comfort opnieuw vormgeven. “Staying in” is niet alleen het nieuwe going out; het is de plek geworden waar onze digitale cultuur, sociale relaties en vrije tijd zich steeds vaker afspelen – zonder dat we daarvoor nog de deur uit hoeven.