De Europese gasprijzen zijn maandag flink gestegen, in reactie op Amerikaanse aanvallen op nucleaire installaties in Iran tijdens het afgelopen weekend.

Ook de olieprijzen lieten een stijging zien. De markt reageert gespannen, in afwachting van de mogelijke tegenreactie vanuit Teheran. Op de Amsterdamse gasbeurs, die als graadmeter geldt voor Europa, steeg de prijs tot 41,60 euro per megawattuur. Ter vergelijking: eind april lag de prijs nog op ongeveer 32 euro, het laagste niveau sinds september vorig jaar.

De dreiging van verdere escalatie in het Midden-Oosten zorgt voor grote onzekerheid, vooral over de beschikbaarheid van vloeibaar gemaakt aardgas (lng). Iran heeft namelijk laten weten de toegang tot de Straat van Hormuz mogelijk te zullen blokkeren. Deze zeestraat is van vitaal belang voor de wereldwijde energievoorziening; een groot deel van het lng-vervoer vanuit de Golfstaten naar onder meer Europa loopt via deze route. De angst bestaat dat Iran tankers zou kunnen tegenhouden of zelfs aanvallen.

Volgens analisten van de Amerikaanse zakenbank Goldman Sachs kunnen de gevolgen voor de gasprijzen aanzienlijk zijn. “De gasprijs zou in dat geval kunnen stijgen naar meer dan 70 euro,” stelt de bank. Mocht de situatie langdurig verstoord blijven, dan wordt zelfs een prijsniveau van 100 euro per megawattuur niet uitgesloten.

De recente spanningen komen op een moment dat Europese landen proberen hun gasvoorraden aan te vullen voor de winter, wat de druk op de markt verder vergroot. Een verdere escalatie van het conflict kan de Europese energiezekerheid opnieuw onder druk zetten, nadat die vorig jaar al zwaar werd beproefd door de oorlog in Oekraïne en het wegvallen van Russische gasleveringen.

De komende dagen wordt nauwlettend gekeken naar hoe Iran zal reageren. De volatiliteit op de energiemarkten blijft voorlopig hoog.